Gelezen door: Noël Gybels (582 boeken)

Citaat: "In maart was Petja Sjisjkin beroofd, haar laatste verre bloedverwant. Ze hadden hem 's nachts bij zesenveertig graden onder nul tot op zijn onderbroek uitgekleed, en Petja, dronken natuurlijk, had tevergeefs op de deuren om zich heen geklopt en was onderweg naar huis doodgevroren.
Dat was Slava. Daar was ze geboren en getogen. Haar vaderland !"

Een soort van autobiografie, waarin diverse leden van een Duits-Russische familie terugblikken op feiten uit hun verleden. Alles komt wat samen bij de 90ste verjaardag van Wilhelm Powileit, stamvader van de vertellers. Alle menselijke zwakheden passeren de revue. Rijke taal, boeiende stijl en scherpe humor tekenen het leven van deze Duitse communisten. Het beste boek van Duitsland in 2011, alleen al voor de karaktertekeningen verdiende Ruge deze prijs.

Gelezen door: Fons Mariën (201 boeken)

In tijden van afnemend licht is een familiekroniek: de hoofdstukken zijn niet chronologisch gerangschikt maar gaan van 1952 tot 2001. Centraal staat de familie Umnitzer die in de DDR leeft, voor het overgrote deel socialistisch/communistisch geïnspireerd is met grootvader Wilhelm (bekroond communist), vader Kurt (DDR-historicus) en (klein-)zoon Alexander en hun partners. Hun geschiedenis wordt geschetst tegen de achtergrond van de grote gebeurtenissen van de tijd zoals de val van de Muur en de ineenstorting van het communisme in 1989-1991. Zo vlucht Alexander nog voor de val van de Muur naar het westen. Eigenlijk had ik verwacht dat die politieke achtergrond meer uitgediept zou zijn, maar Ruge doet het eerder schetsmatig. Hij weet wel goed personages te typeren met hun onderlinge geschillen en ergernissen. Al met al een heel lezenswaardig boek!

Gelezen door: Jan (13 boeken)

In tijden van afnemend licht is een familiesaga met zijn ruzies, zijn onverdraagzaamheid, zijn exentrieke gedrag in het licht geplaatst van het Oostduitse communisme, zijn kracht en zijn ondergang. Onrechtstreeks kom je in aanraking met de eigenheden van het regime zoals de goelag, verbanningen, angst voor verraad en het ongedrag tegen de partij zonder de saaiheid van opsommingen en feiten. Je wordt als het ware heen en weer geslingerd tussen generaties maar steeds met die dreiging van ‘het regime’ op de achtergrond. Tijdens het lezen kruipt zo onmerkbaar het defaitisme van een regime onder je nagels… De rode draad doorheen het verhaal is Alexander de laatste nazaat die op zoek gaat naar zijn roots, zijn grootmoeder.

Het boek is een fantastische reis doorheen tijd, ruimte en emotie, gewoon grandioos! Het kado voor een literatuurliefhebber.

Tip: kopieer de stamboom als boekenwijzer, superhandig.

Gelezen door: NadiaH (123 boeken)

Citaat: "Ze hoorde Kurt terugklossen naar de keuken. Lieve hemel, hoe lang had die kerel nodig om een stuk kaas uit te pakken en twee bordjes klaar te zetten ? Straks dacht hij ook nog dat hij een bijdrage aan het huishouden leverde. Terwijl hij meer kwaad dan goed deed. Op een keer had hij vergeten de kan onder het koffiezetapparaat te plaatsen. Een andere keer kregen ze ongekookte eieren bij het ontbijt - maar het water had hij precies drieënhalve minuut laten koken !"

Mooi geschreven boek waarin het lotgevallen van 3 generaties van een Duits-Russiche familie worden beschreven over een tijdsspanne van 1952 tot 2001. Knappe karakterbeschrijvingen waarbij de kleine kantjes van de mens niet worden geschuwd. Met de nodige dosis humor en licht sarcasme word je meegenomen op een reis doorheen de geschiedenis, de periode van de koude oorlog en de Muur tot aan 9/11.

Gelezen door: André Oyen (3553 boeken)

Citaat: "Buiten was het heel licht, zo licht dat het pijn deed als ze opkeek. De berken verspreidden een gele glans, het was een warme herfst dit jaar, goed voor de oogst, dacht Nadjezjda Ivanova. In Slava waren ze nu met de aardappelen bezig, de eerste vuren rookten al, het aardappelloof brandde, en als het aardappelloof brandde, dan was hij onherroepelijk gekomen:de tijd van het afnemende licht."

Eugen Ruge (Rusland, 1954) is een Duitse auteur, regisseur en vertaler Russisch. Na een studie wiskunde aan de Humboldt-universiteit in Berlijn werd Ruge wetenschappelijk medewerker aan het Zentralinstitut für Physik der Erde. Hij vertaalde diverse werken van Tsjechov en werkt momenteel als docent in Berlijn en Weimar. Sinds 1986 schrijft hij teksten voor theater, televisie en film. In 2009 ontving Ruge voor zijn romandebuut In tijden van afnemend licht de Alfred-Döblin-Preis, een naar de Duitse schrijver Alfred Döblin vernoemde literatuurprijs voor (nog) niet gepubliceerd proza. Deze prijs werd in 1979 door Günter Grass in het leven geroepen.

Deze debuutroman beschrijft heel intensief de levens van vier generaties van een Duits-Russische familie in de tweede helft van de twintigste eeuw, en gekoppeld daaraan het ontstaan en de teloorgang van de DDR. Steeds in het boek terug kerende datum is 1 oktober 1989 (dus vlak voor de val van de Muur) de verjaardag van Wilhelm Powileit. Powileit is overtuigd partijlid van de communisten en beroemt zich op een heldhaftig verleden. In 1952 is hij met zijn vrouw Charlotte vanuit ballingschap in Mexico teruggekomen naar de DDR, alwaar zij beiden een directiefunctie in de Academie voor Staats- en Rechtswetenschap aangeboden kregen, alhoewel ze er niet de nodige opleidingen voor gevolgd hadden.

Charlotte heeft twee zoons uit haar eerste huwelijk. Werner is omgekomen in de oorlog. Kurt, gevlucht naar Rusland, heeft daar een kleine twintig jaar doorgebracht, eerst in een werkkamp in Siberië, later in een dorp achter de Oeral waar hij is getrouwd met Irina een Russische oorlogsverpleegster. Samen hebben ze een zoontje, Alexander (Sasja). Kurt en Irina komen terug naar de DDR en trekken in eerste instantie in bij Wilhelm en Charlotte. Het wil niet erg boteren tussen Irina en haar schoonmoeder, zodat ze uiteindelijk een eigen huis betrekken.
Kurt is historicus en, hoewel kritisch van geest, schrijft hij boeken die het regime welgevallig zijn. Later zal hij inzien dat het vooral leugens zijn.
Sasja/Alexander echter groeit op de jaren zestig, hij weet wat er zich in het Westen afspeelt in de jongerencultuur en ziet zichzelf niet, als zijn vader en (stief)grootvader, deel uitmaken van de socialistische maatschappij. Hij gaat een artistieke kant op, zeer tegen de zin van zijn ouders, en beweegt zich na zijn militaire dienstplicht vooral in toneelkringen.
Vlak voor de negentigste verjaardag van Wilhelm, en dus vlak voor de val van de Muur, weet hij naar het Westen te ontvluchten. Hij is het enige familielid dat ontbreekt op het feestje, waar alle andere familieleden nog deel van uitmaken, inclusief de 12-jarige zoon van Sasja, Markus, zelfs zijn exvrouw is aanwezig.

De hoofdstukken zijn vanuit de visie van de diverse personages geschreven en spelen zich afwisselend af in heden en verleden. Het boek eindigt waar het begint, in 2001, als Alexander, bij wie een levensbedreigende ziekte is geconstateerd, in Mexico in de voetsporen van Charlotte en Wilhelm probeert te treden en de familiegeschiedenis en het politiek engagement reconstrueert. Ruge heeft zijn roman mooi gecomponeerd, alle personages krijgen hun zegje, en hun eigen identiteit wordt heel mooi getekend, ook al komen ze niet altijd sympathiek over. Op politiek vlak wordt er nergens een echt statement gemaakt. Dit boek gaat over verraad en schijnheiligheid, trouw en ontrouw, liefde en haat, koppigheid en verzet, emoties en kortom alles waar het (familie)leven om draait.