Gelezen door: André Oyen (3553 boeken)

Citaat: "De nieuwe mens zal Europees zijn, of niet zijn. Hij zal het eeuwig leven hebben op natuurlijke niet op metafysische wijze. Hij zal eeuwig zijn omdat onze wetenschap domweg zijn bloed verbetert. Eenvoud vergt moed."

Fort Europa van Tom Lanoye toont dat er zoiets bestaat als een geestelijk fort Europa, een vrijplaats die zo tegengesteld is als maar mogelijk aan bloed en bodem, nationalisme en vreemdelingenangst. Zeven anonieme Europeanen vertellen hun verhaal. Allemaal willen ze het vermoeide continent uit. Onder andere, een soldaat, een chassidische jood, een zakenman, een stambiologe en prostitué komen aan het woord.

 In Fort Europa wikt en weegt de Tom Lanoye voor- en nadelen af om tot een vernietigend oordeel over Europa te komen. Het continent dat zich de bakermat noemt van de democratie, heeft het kritisch denken opgegeven. Lanoye voorspelt oorlog. Verhalen, verteld in monologen die doorgaans weinig met elkaar te maken hebben. Alleen de drie bejaarde hoeren die het boek afsluiten lijken het samen te doen. Maar ook bij hen blijven de klaagzangen steken in elkaar afwisselende en langs elkaar heen gaande monologen.

Wat alle actoren in ieder geval gemeen hebben is een afkeer van het huidige Europa. Een Belgische soldaat vertelt over de verkrachting van zijn land in het verleden, een stamcelbiologe zoekt in steeds weer andere continenten naar de vrijheid waar Europa volgens haar voor staat, een ondernemer trekt gedesillusioneerd naar Zuid-Amerika. Een chassidische jood verwoordt het gevoel dat alle personages wel op de één of andere manier hebben: Europa is geen stuk land, maar een state of mind. De ware Europeaan is voor Lanoye vrijheidslievend en vooruitstrevend.

Teleurgesteld in het stuk land tussen Noordzee een Bosporus trekt hij naar andere gebieden. Shanghai lijkt een goede optie; daar kan alles, daar is nog vrijheid. Maar tegelijkertijd is die Europeaan ook egoïstisch en voelt hij zich niet geremd door enige vorm van ethiek. De problemen van de zeven personages zijn inleeflbaar en geloofwaardig. Verblind door eigenbelang trekken ze nu weg uit Europa, op zoek naar de vrijheden die Azië en Zuid-Amerika bieden. Ontzettend knap geschreven woordenlawine, die de basistekst was voor een theaterstuk!