Gelezen door: André Oyen (3553 boeken)

Citaat: " Het was of Birkins hele lichamelijke inzicht Met Geralds lichaam vervlochten raakte, alsof zijn fijngevoelige, gesublimeerde energie als een kracht in het vlees van de zwaardere Gerald binnendrong, om een fijnmazig, net een gevangenis, via de spieren uit te werpen uit te werpen tot in het diepst van Geralds lichamelijk wezen"

. De zusjes Ursula en Gudrun Brangwen wonen ± 1915 met hun ouders in het fictieve mijnwerkersstadje Beldover in de Engelse Midlands. Ursula (26), lerares op het lyceum, leert onderwijsinspecteur Rupert Birkin kennen, die nog een relatie heeft met een andere vrouw, maar later voor Ursula kiest. Gudrun (25) leert zo Ruperts vriend Gerald kennen, zoon van de mijneigenaar. Terwijl de relatie van Ursula en Rupert zich goed ontwikkelt en steeds hechter wordt, is die van Gudrun en Gerald destructief D.H. Lawrence, de schrijversnaam van David Herbert Richards Lawrence, (Eastwood (Nottinghamshire), 11 september 1885 - Vence (Frankrijk), 2 maart 1930) was een Engelse romanschrijver. Daarnaast schreef hij essays, gedichten, verhalen, reisverslagen, toneelstukken, literaire kritieken en maakte hij vertalingen. Ook heeft hij een tijdlang lesgegeven. Lawrence vatte het hele leven op als een gevecht tussen de tegengestelde karaktereigenschappen die hij bij zijn vader en moeder waarnam. Volgens hem was alles hiervan doordrongen, niet alleen het verschil tussen de seksen maar ook de gehele maatschappij met al haar verschillende lagen alsmede het innerlijk van ieder mens afzonderlijk. Het idee om over de zussen Brangwen te schrijven kreeg Lawrence al voor WO I. Het project groeide uit tot een onderneming die twee romans opleverde, The Rainbow en Women in Love. Dat laatste boek is nu als Verliefde vrouwen verschenen in de Perpetua-reeks, in een uitstekende nieuwe vertaling van Barbara de Lange. De gesprekken en het huwelijksfeest waarmee het boek begint maken meteen duidelijk wat het onderwerp is van de verkenning: liefde in de moderne tijd. In de wereld van The Rainbow was het huwelijk nog een noodzakelijkheid en een vanzelfsprekendheid, maar in het begin van de 20ste eeuw is dat anders, in ieder geval in de maatschappelijke lagen waarin het verhaal speelt. Op het huwelijksfeest zijn de twee mannen aanwezig met wie de zusjes Brangwen het gevecht zullen aangaan: Gerald Crich, de zoon van de plaatselijke mijndirecteur en Rupert Birkin, een onderwijsinspecteur met wat eigen geld. Crich is de man van de praktijk. Birkin is een pessimistische intellectueel met verheven idealen over liefde en vriendschap. Birkin krijgt iets met Ursula, Gerald met Gudrun. En dan begint een heftig spel van liefde en afstoting, in een sfeer van pessimisme en doem. De mens is niet alleen vervreemd van zijn cultuur, door mechanisatie en industrialisatie is hij ook het contact met de natuur kwijtgeraakt. En dat is dramatisch, want de mens is een natuurwezen, iets wat Lawrence steeds weer benadrukt. Het wemelt in de roman van dierlijke gevoelens en dierlijke blikken. Maar tegelijkertijd weet niemand raad met de natuurkrachten die vrijkomen in de liefde. Ondertussen blijft Birkin dromen van zijn ideaal: een diepe relatie met een vrouw waarbij plaats is voor een hartsvriendschap met een man. Hij heeft het een paar keer met Gerald over een bloedbroederschap, maar Gerald schrikt terug. Lawrence besteedt veel aandacht aan de omgevingen waarin de liefdesstrijd van het kwartet zich afspelen, of het nu gaat om het grauwe Engelse mijnstadje waar ze vandaan komen, de bohème van Londen waar ze zo nu en dan naartoe vluchten of de onbarmhartig koude Alpen waar het laatste deel van het boek zich afspeelt. De mannen bewegen zich scherp uitgelicht door het verhaal, van de ene deceptie naar de andere, terwijl er voortdurend een seksueel geladen spanning tussen hen hangt. Die spanning komt tot een hoogtepunt tijdens de geruchtmakende passage waarin de twee mannen naakt met elkaar worstelen. Die cruciale ontmoeting vindt plaats op de kamer van Gerald, waar Birkin zijn toevlucht heeft gezocht nadat Ursula zijn huwelijksaanzoek heeft afgewezen. Het gevecht wordt beschreven in de taal van een stevige vrijpartij, waarbij op een gegeven moment sprake lijkt van de ‘lichamelijke vereniging van twee tot één gesmede lichamen’. (Ook in de film die Ken Russell in 1969 van de roman maakte zorgde deze episode voor veel ophef; de scène waarin Alan Bates en Oliver Reed elkaar poedelnaakt te lijf gaan, was voor die periode zeker revolution air.