Elisabeths dochter

Gelezen door: André Oyen (3553 boeken)

Citaat: "Wat jij hebt doorgemaakt op een andere plaats in een andere tijd en met een andere vrouw, heb je gewroken op mij."

In Elisabeths dochter hebben moeder Elisabeth en dochter Katarina een ongemakkelijke relatie met mekaar. Elisabeth was voor haar tijd al een geëmancipeerde vrouw. Ze had een universitaire graad gehaald in Engelse literatuur. Toch werd Elisabeth onder het oog van haar kinderen lichamelijk mishandeld door haar man. Dat is iets wat Katarina haar moeder levenslang kwalijk heeft genomen. Ze heeft het laten gebeuren en toch is ze nog lang bij die man gebleven om zo haar kinderen mede slachtoffer te maken van agressie binnen het gezin. Katarina is een heel vrijgevochten vrouw. Ze is architect, is financieel van niemand afhankelijk en ze houdt er een rijk gevuld seksleven op na. Geen enkele man kan haar zodanig imponeren dat ze zich aan hem zou willen binden. Bij Jack, een getrouwde Amerikaan die tijdelijk in Zweden verblijft, ligt dat helemaal anders. Katarina en Jack hebben samen een verrukkelijke zomer doorgebracht. Katarina werd echt verliefd op hem en vergat met opzet haar pil in te nemen. Wanneer ze zwanger blijkt, besluit ze het kind alleen groot te brengen. Toch wil ze Jack van haar zwangerschap op de hoogte brengen. Ze komt met Jack niet tot een dialoog. Wanneer hij nog maar hoort dat ze zwanger is, begint hij haar met de grofste beledigingen te overstelpen en slaat hij haar met een zwaar beschadigd oor het ziekenhuis in. In de periode waarin ze moet herstellen van haar opgelopen verwondingen heeft ze tijd om haar gevoelens voor Jack te analyseren. Ondanks alles weet ze dat ze nog steeds van Jack houdt, maar ze beseft ook dat deze liefde gevaarlijk is en dat er geen sprake kan zijn van een tweede kans. Door deze pijnlijke gebeurtenis komt Elisabeth een heel stuk dichter bij haar moeder en andere familieleden te staan. De geboorte van haar kind wordt door zovelen met blijheid verwacht dat de moeizame strijd tussen gevoelens en realiteit iets gemakkelijker wordt.

Elisabeths dochter is een boeiende en vlot geschreven roman over een delicaat thema. Het pleit voor de auteur dat ze vrouwenmishandeling uit de lagere sociale klasse haalt en verplaatst naar een gegoed milieu met assertieve vrouwen. Ook weet ze zodanig realistisch te blijven dat ze de liefde voor de agressor niet meteen van tafel veegt en dat ze, alhoewel ze deze agressie niet goedkeurt, wel de mogelijke oorzaken wil belichten. Ze doet dat bijvoorbeeld uitermate knap door het personage van Katarina volgende uitspraak te laten doen: ‘Wat jij hebt doorgemaakt op een andere plaats in een andere tijd en met een andere vrouw, heb je gewroken op mij.’

Wat mij wel enigszins stoort is dat je tijdens lezing van deze roman regelmatig een beeld krijgt van de schrijfster met een aureool op haar hoofd waarin een psychiatersofa rust. Ook is de roman soms wat te bombastisch, zodat de sereniteit waar het thema om vraagt er hevig onder te lijden krijgt. Toch blijft Elisabeths dochter niettegenstaande al deze bedenkingen een niet te verwaarlozen werk.