Gelezen door: André Oyen (3553 boeken)

Citaat: "De weg naar het Oosten is een interessante route, want hij vertrekt van de bekende wereld en leidt ons onverbiddelijk naar het onzekere. We moeten van het onbekende onze trouwste bondgenoot maken."

Sebastien de Fooz, journalist, documentairemaker, schrijver en leider van workshops over stress- en angstmanagement is de bezieler van een wandeltocht van Ieper over Sarajevo naar Istanbul. Meer dan 3000 kilometer stappen naar het onbekende. Het leert de deelnemers meer begrip voor elkaars diversiteit opbrengen en vormt de basis voor een vredevolle samenleving, ook honderd jaar na WOI. We hebben vandaag meer dan ooit het gevoel dat we onze heilige havens dreigen te verliezen. Hoe kunnen we toch de moed vinden om in dialoog te gaan met de ander en niet te vluchten in onverschilligheid?

Door in de eerste plaats een tocht naar binnen te ondernemen, naar onze innerlijke ontmoetingsruimte. Alleen wie zijn angsten en vooroordelen achter zich laat, komt echt in contact met zichzelf en zal een vorm van innerlijke vrede ontdekken, een noodzakelijke weg om mee te kunnen bouwen aan een duurzame samenleving. In 2005 trok Sebastien de Fooz te voet naar Jeruzalem. Hij stapte meer dan 5.000 kilometer in 184 dagen, door 12 landen, via Centraal-Europa en het Midden-Oosten naar Israël en Palestina. Of hij Jeruzalem ooit zou bereiken, wist hij niet. Hij vertrok met 50 euro op zak, en liet zich vooral leiden door het onverwachte en door de spontane hulp van mensen. Zijn tocht bracht soms hilarische toestanden mee, soms ergernis, maar vooral ook een andere kijk op drie wereldgodsdiensten: het christendom, het Jodendom en de islam. In een tijd waarin conflicten meer en meer blijken te draaien rond religieuze tegenstellingen, zocht hij uit of deze drie godsdiensten ons echt tot verschillende mensen maken. Hij luisterde onderweg naar uiteenlopende verhalen van talloze mensen. Deze solotocht was ook een persoonlijke queeste, waarin hij persoonlijke angsten overwon en allerlei maatschappelijke vooroordelen stap voor stap leerde ontkrachten.

Deze intense ervaring werd de voedingsbodem voor Jorsala: een weg die dialoog bevordert en die ruimte creëert om culturele, religieuze, politieke en etnische verschillen te overbruggen. Het Jorsala-project kreeg van in het begin steun van Bichara Khader, geopolitoloog aan de Université Catholique de Louvain, en van ondernemer Pierre Moorkens, de eerste mecenas van het project. In 2012 ging de eerste Jorsala-tocht van start. Een groep van ongeveer 60 deelnemers trok te voet van Brussel naar Aken. De deelnemers kwamen uit heel België – Vlamingen, Franstaligen en Duitstaligen – maar ook uit Afrika, Japan, Duitsland. De groep werd onderweg ontvangen in een centrum voor mensen met een beperking, een moskee, een sporthal, een gemeentehuis, een asielcentrum, een kasteel, een abdij, een buurthuis, enzovoort. In 2014 stapt Jorsala voor het eerst naar Istanbul. De tocht vertrekt in Ieper, een van de vele plaatsen waar de eerste Wereld Oorlog werd uitgevochten. De belangrijkste stopplaats onderweg wordt Sarajevo, waar die oorlog begon en zo verder naar Istanbul. Daar is dit boek een verslag van. Wat men onderweg meemaakt, zoals de tochten door woestijnen en het passeren van vroegere oorlogsgebieden als Bosnië-Herzegovina, wordt op een heel persoonlijke manier beschreven. Vooral de contacten die gemaakt worden, zijn indringend. De auteur beschrijft hoe de deelnemers door deze ervaringen komen tot nadere ontdekking van zichzelf en tot spirituele inzichten.

Honderd jaar na het begin van WOI herdenkt Jorsala de breuklijnen van toen, van Sarajevo tot Ieper, of omgekeerd. Gebrek aan wederzijds begrip, gebrek aan dialoog en de afwezigheid van voldoende respect voor ieders mens-zijn mondde honderd jaar geleden uit in een gruwelijke oorlog. Zoals bij elk conflict stonden mensen lijnrecht tegenover elkaar. Maar de mensen die aan de andere kant stonden, waren vaak ook gelijken. Christenen, joden, mensen van andere religies en ongelovigen. Blank maar ook bruin en zwart. Hetero en homo. Leraar en arbeider. Allen stonden ze – en vielen ze – samen in de loopgraven, tegenover hun gelijken met enkel een ander uniform. Deze gruwel van toen werd later, en ook nu nog, herhaald op veel plaatsen in de wereld. Zullen mensen ooit leren uit dit nutteloos verdriet? Ieper en Sarajevo staan hiervoor symbool. Ook op talrijke plaatsen langs de route is het verdriet nog voelbaar. Jorsala wil deze beide symboolsteden in 2014 verbinden met een voettocht.

Dit essay verscheen in het kader van de Maand van de spiritualiteit in Vlaanderen en spoort aan tot nadenken over een vreedzame interculturele samenleving.