Gelezen door: Theo Schippers (104 boeken)

Citaat: "De Omloop van Zlin dus, die Emil gestolen kan worden, hij neemt er tegen wil en dank aan deel, poogt op alle manieren onder dat verplichte nummer uit te komen, maar vergeefs. Hij kan dan wel elke keer hopen vrijgesteld te worden door een uur voor vertrek geveinsd te gaan hinken, met de smoes van een zware blessure aan enkel of knie, hij kan dan wel trekkebekken en reusachtig kermen, de artsen trappen er nooit in. Hij moet meedoen. Goed, hij doet mee. "

Emil Zatopek woont in het vroegere Tsjecho-Slowakijke en heeft er een baan in de industrie. Hij interesseert zich niet aan sport. Hij moet echter van zijn werk deelnemen aan een hardloopwedstrijd tegen de Wehrmacht en wordt tweede - tot grote ontevredenheid van de Übermenschen ariërs. Daarna moet hij nog meer hardlopen, hij wint, wint, wint, en hij begint het fijn te vinden ook.
Zatopek heeft geen coach en doet technisch alles verkeerd wanneer hij loopt, zijn loopstijl is niet om aan te zien en verwarrend voor anderen, maar hij wint.
Ook heeft hij geen sportarts, want 'dokters zijn voor zieke mensen' en gaat hij tegen alle regels in die dokters en kenners voorschrijven.
Kortom, Zatopek is een zeer bijzondere hardloper. Hij belandt in een fascinerende internationale carrière. En dat terwijl hij woont in een land, eerst bezet door de Duitsers, daarna een Oostblokland. En zo'n land wil een dergelijke bijzondere hardloper natuurlijk gebruiken ter meerdere eer en glorie van zichzelf, en vooral ook vermijden dat de hardloper zou emigreren... vermijden dat hij zou gaan lopen!

Echt gebeurd
Jean Echenoz heeft al enkele biografieën geschreven in zijn ludieke stijl. Hij kiest bijzondere mensen uit de geschiedenis, en schrijft vervolgens hun verhaal op in zijn heerlijk grappige, ontroerende, spannende stijl.
Het leven van Emil Zatopek is gebeurd zoals Echenoz het heeft neergeschreven, en toch noemt Echnoz het boek een 'roman'. Dat komt omdat hij de lezer niet overlaadt met details die irrelevant zijn voor het totale plaatje van het verhaal van Zatopek. Bovendien wil Echenoz dat verhaal echt vertellen, zodat je helemaal kan meeleven, en om dat te bereiken veroorlooft hij zich weleens literaire vrijheden die in een echte biografie niet zouden mogen. Toch kan je als lezer gerust zijn: wat er staat is echt gebeurd.

Hartverwarmend geestig
En de manier waarop het verhaal van Zatopek neergepend is, die is vermeldenswaard. Het verhaal van deze hardloper gaat even hard vooruit, is even dynamisch geschreven als de snelheid waaraan Zatopek rent. De beschrijvingen zijn zeer visueel, haast cinematografisch van aard, en voortdurend doorspekt met vermakelijke en verrassende opmerkingen. Toch is er ook plaats voor ontroering voor het karakter van Zatopek en zijn vrouw, voor boosheid op het Oostblokland Tsechjië. De hardloper was bijzonder, en nu is er het geluk dat deze bijzondere auteur zijn leven heeft verteld.

Eind goed, al goed?
Op het eind van het boek heb je Zatopek in je hart gesloten... en dan wordt het ineens zielig! Daar stopt, wat Echenoz betreft, het verhaal dat hij wilde vertellen.
Hij heeft gelijk: dit einde is ideaal voor de roman die Echenoz wilde schrijven. Het verplicht ons om na te denken over dictatoriale regimes. Een goede clown eindigt met een traan in zijn oog, de traan die doet nadenken, ook al hebben we veel gelachen. Dat is wat Echenoz hier doet.

Maar als lezer blijf je dan over met die traan, en misschien wil je toch nog een laatste glimlachje als afsluiter? Dat kan, heel eenvoudig.
De roman eindigt immers op een bepaald punt in de tijd, maar het leven van Emil Zatopek gaat nog een hele tijd verder. Dus: als afsluiter kan je het vervolg van het levensverhaal van Emil Zatopek lezen op Wikipedia. Je kan dan opgelucht ademhalen om het vervolg van het leven van die bijzondere en vriendelijke renner, maar zonder de misdaden van dictaturen te vergeten.