Gelezen door: André Oyen (3553 boeken)

Citaat: "En voilà; terwijl de kinderen opnieuw voltallig, rond het bed van hun stervensgrage vader geschaard staan, praten ze vrijuit en geven ze commentaar. Daar bij lopen ze vooruit op wat er te gebeuren staat. Ze fantaseren, ze mijmeren en ze kijken uit naar, maar maken zich tevens zorgen over de toekomst, ze halen gemeenschappelijke herinneringen op."

In zijn verhalend werk onderzoekt Leo Pleysier (1945) zijn verhouding tot zijn geboortestreek en zijn familieleden. Angst, nestwarmte, ouderbinding, geweld, de veranderende tijdgeest, isolement en verbondenheid tussen mensen zijn enkele terugkerende thema's. Pleysiers romans zijn emblemata van de menselijke conditie. Ze bevatten tussen de regels ook heel wat tijds- en maatschappijkritiek.

Zijn eerste boeken (Mirliton en Niets dan schreeuw) zijn experimenteel van taal en compositie en ik-gericht. Gaandeweg heeft de auteur zijn horizon verruimd: van zijn eigen streek (Waar was ik weer?) naar Engeland (Shimmy), Afrika (Zwart van het volk), India en China (De Gele Rivier is bevrozen, De trousse). Wit is altijd schoon (1989), waarin hij zijn spraakzame moeder na haar dood laat 'voortratelen', zorgde voor de doorbraak bij het grote publiek. Typisch mondeling taalgebruik wordt hier uitgepuurd op schrift gezet. Het krijgt muzikaal-ritmische kwaliteiten.

In de verhalen in De zoon, de maan en de sterren vormt één specifieke situatie, één ogenblik, één gezin of één klein dorp het centrum van het universum. Maar slechts enkele verhalen duiken terug in de tijd. Het merendeel kent een meer hedensdaags tijdsbeeld. Zo is er het conftonterende 'Alfabet’, met een zoon en zijn revaliderende moeder. Of ‘Lift off’, over een dochter die via Schiphol naar Afrika vliegt, en een vader die onwennig in het lege nest achterblijft.

Pièce de résistance is het lange verhaal ‘Hemelvaartsdag’ met een ik-figuur, op een zomeravond die met een heteluchtballon een trip beleeft boven de Kempen. Hij aanschouwt de kerktorenspitsen, akkers, zwembaden en trampolines, maar luistert vooral naar de mensen waar hij over heen vliegt die allen hun eigen verhaal vertellen. Hun dagdagelijkse bekommernissen worden leesvoer heet van de naald, een prachtige collage van verschillende, kleine stukjes leven. The voice uit het moderne Vlaanderen.

In ‘Natte zomer’ en ‘Nakende winter’ zijn twee kinderen uit de jaren vijftig aan het woord wier leven bepaald werd door ogenschijnlijk gewone gebeurtenissen die voor hen echter heel bepalend waren. De bundel eindigt met ‘Stilleven met fruit’. Daarin vertelt een vrouw aan haar man hoe ze zich herinnert dat zij, haar broers, zussen en ouders na schooltijd even samen onder een boom in de tuin gingen zitten en fruit aten. Een dierbare herinnering uit een zorgeloze kindertijd.

Leo Pleysier doet in dit boek, waarin hij een grootmeester is, momenten uit het leven stilzetten en er een eigen interpretatie aan geven. De zoon, de maan en de sterren is een prachtig boek; even mooi als zijn titel.