Gelezen door: André Oyen (3553 boeken)

Citaat: "Ik moest denken aan het taalspel dat iedereen kent van school of thuis: laat een verhaal, gefluisterd van oor tot oor, de kring rondgaan. Vergelijk wat er uit komt met het origineel."

Westerman onderzocht het ontstaan van verhalen en mythes en koos daarvoor een gebeurtenis in Kameroen in 1986. Door een onbekende oorzaak stierf in een nacht al het leven in een vallei. Mensen, dieren en zelfs alle insecten. Was het koolzuurgas van de nabijgelegen vulkaan? Was het de hand van God? Was het een rottend python-ei dat de Afrikanen op de bodem van het meer wisten te liggen?

Vulkanologen waren het er al snel over eens dat er sprake is geweest van giftige gassen die zijn vrijgekomen uit het meer, dat op een vulkanische breuklijn ligt. Nu ja, eens... Voor de buitenstaander lijkt het alsof de vulkanologen het eens zijn, maar in feite is er sprake van twee kampen die elkaar bestrijden alsof hun leven ervan afhangt. Is de vulkaan uitgebarsten? Of is er sprake van een giftige luchtbel, die zich langzaam op de bodem van het meer heeft opgehoopt tot hij zo groot was geworden dat hij zich naar boven heeft gewerkt? De zo wetenschappelijk ingestelde vulkanologen blijken hierover een van emoties verzengde strijd te kunnen voeren.

De auteur verzamelde alle verhalen, mythes, feiten en fictie en vlocht die samen tot een spannende zoektocht met de suspense van een thriller. Over de tot de verbeelding sprekende ramp, maar vooral over de herkomst van de ingrediënten die het beslag van de mythes vormen. Zijn werkelijke interesse is, 25 jaar na dato, niet meer zozeer de ramp zelf, of de echte oorzaak ervan. Nee, wat hem interesseert is hoe er 25 jaar later over gesproken wordt, of er sprake is van mythevorming in het allervroegste stadium. Want hoe ontstaan mythen eigenlijk?

Hiervoor zoekt hij eerst de missionarissen op die zich in de buurt van het rampgebied bevonden en daar de eerste hulp verleenden aan de slachtoffers die niet waren gestikt. Ze begroeven de doden, brachten de overlevenden naar het ziekenhuis. Ze vingen de slachtoffers op die van de overheid niet meer terug mochten naar hun huizen. Daarna komen eindelijk de overlevenden zelf aan bod. Door de vulkanologen werden deze mensen en hun getuigenissen niet serieus genomen. Er waren taalbarrieres die verder gingen dan alleen een woord niet verstaan. Hoe kijken de overlevenden terug op de ramp die niet alleen hun geliefden van hen wegnam, maar ook hun thuis, hun grond, hun levensvoorziening?

Stikvallei is een boeiend boek; niet alleen omdat het een aanvankelijk onverklaarbare gebeurtenis beschrijft, maar ook door de diepere laag die de auteur erin verwerkt heeft. Stikvallei werd genomineerd voor de AKOliteratuurprijs 2014 en die nominatie was zeker verdiend al was het maar om de boeiende manier waarop hij vulkanologie, antropologie, politiek en taal op een briljante manier met elkaar verweeft.